In het zuidoosten van Kreta liggen de overblijfselen van het oude middeleeuwse dorp Etia. Ooit was het het grootste dorp van het gebied met meer dan 500 inwoners, zoals het werd geregistreerd in een Venetiaanse volkstelling.
Het was de vruchtbare grond en het klimaat van het gebied die tot de grote ontwikkeling van de nederzetting hebben geleid. Etia bestond al in de Byzantijnse periode, zoals blijkt uit de aanwezigheid van de tempels van Agia Aikaterini en Agios Ioannis, met sporen van fresco’s.

Eén dorp….zoveel namen

De naam van het dorp komt van de wilg, die op Kreta Etia of Ethia wordt genoemd.
Het dorp wordt met veel verschillende namen genoemd. Zo werd het door Francesco Barocci in 1577 benoemd als Etea, in de Venetiaanse volkstelling van 1583 werd het door Kastrofylakas vermeld als Ettea met 564 inwoners. Basilicata noemt ditzelfde dorp in 1630 Ethea, terwijl de Turkse volkstelling van 1671 het dorp aanduid als Nitye.

Geschiedenis van Etia

Het dorp was vroeger privé-eigendom van de familie Dei Mezzo, een Venetiaanse familie. Hier bouwder ze hun huis met drie verdiepingen, het Seragio Serai-huis. De toren dateert uit de 15e eeuw en getuigt van de rijkdom van de voormalige veroveraars. Deze toren wordt beschouwd als een van de belangrijkste voorbeelden van de Venetiaanse architectuur op Kreta. Het was rijkelijk versierd en het blazoen van de familie De Mezzo was overal in het landhuis prominent aanwezig. Rechts van de ingang was een kraan van waaruit water in stenen bassins stroomde. Naast de kraan is er een inscriptie met de bouwdatum, 1701 en de naam van een plaatselijke bisschop, Meletios Trivizas. Boven de ingang is er nog een inscriptie Intra vostra signiora senza rispetto (Stap in, zonder enige remming) die laat zien hoe gastvrij de heer Dei Mezzo was.

Tijdens de Turkse bezetting woonden er veel Turkse adel. In december 1828 slaagden de revolutionairen erin gewapende Turken, vrouwen en kinderen te isoleren die in het landhuis onderdak hadden gevonden. In de revolutie van 1897 herbruikten de Turken de toren en vonden daar onderdak. De christenen belegerden het huis en de Turken verhuisden naar het klooster van Agia Sofia waar ze allemaal werden vermoord. De kerk van St. Aikaterini was tot de Kretenzische revolutie in 1897 ook in een moskee veranderd.

Etia was verlaten in de jaren 50 toen de meeste inwoners naar andere dorpen in de omgeving trokken. Etia ligt 2 km ver van het dorp Papagianades en 22 km ten zuiden van Sitia.