De Skotino grot is ook bekend onder de naam Agia Paraskevi grot.
Deze grot ligt in de gemeente Chersonissos op 23 km ten oosten van Heraklion. Het ligt 1 km ten noordwesten van het dorp Skotino op een hoogte van 225 meter. De Skotino grot is een van de belangrijkste grotten op Kreta, vanuit speleologisch en archeologisch oogpunt. Tijdens de opgravingen is bevestigd dat de grot van 1900 v.C. tot minstens de 4e eeuw n.C. in gebruik is geweest.
Geschiedenis van de grot
De grot werd voor het eerst onderzocht in 1933 door Arthur Evans. Dit is tevens de Britse archeoloog die Knossos aan heeft opgegraven en gedeeltelijk heeft gerestaureerd. Het was echter de archeoloog K. Davaras die de grot opgroef in 1962. Hierbij ontdekte hij stukken vazen, keramische naalden, lampen en drie bronzen beeldjes uit het laat-Minoïsche tijdperk tot de Romeinse tijd.
Paul Faure, onderzoeker en speleoloog, formuleerde de theorie dat de grot van Skotino het beroemde Labyrint van Minotaurus in Knossos was, waar de legendarische held Theseus, die 7 jonge vrouwen en 7 jonge mannen leidde, de Minotaurus doodde en erin slaagde (dankzij Ariadne’s kluwen) om de uitweg te vinden. Hij geloofde dat de grot een plaats was van inwijding van de jeugd, waar tijdens het Minoïsche tijdperk de gelovigen ten minste drie goden aanbaden: de godin-moeder, de godin-maagd en een jonge god. De gezichten en lichamen van deze goden zijn afgebeeld op de zwartgeblakerde vormen van de rotsen en stalagmieten van de grot (bron: Paul Faure, 1996, Holy Caves of Crete).
Eenmaal in de Skotino grot
In de grot, aan de rechterkant van de ingang, zijn er overblijfselen van een Byzantijnse kleine tempel gewijd aan Agia Paraskevi, die werd verwoest door de Turken en herbouwd boven de grot in 1840 na Christus. Tegenwoordig is er een klein plein in de wijde omgeving van de kerk waar op 26 juli een feest wordt gehouden. De ingang om in de grot te komen is vrij eenvoudig, aangezien er trappen zijn die door de monding van een grote groene doline (zinkgaten) leiden waar de grot uitkomt.
De opening van de grot is enorm en ontzagwekkend. Het is een gebied van ongeveer 2.500 vierkante meter – waarvan 450 meter een toeristische route – 170 meter diep, 36 meter breed en tot 47 meter hoog. Voorbij de ingang is er een enorme prachtige hal, de “Grote Tempel” die 130 meter lang, 33 meter breed en 30 meter hoog is.
Er zijn indrukwekkende clusters van stalagmieten en stalactieten waarvan de vorm lijkt op dierlijke vormen en mogelijk het resultaat is van menselijk ingrijpen. Ook zijn er twee of drie troggen bij stalagmieten. Het water dat uit de stalactieten valt, wordt erin geconcentreerd terwijl het druppelen tot op de dag van vandaag voortduurt. In deze troggen staken de gelovigen hun handen en wasten ze. Het was een soort reiniging voordat ze hun offers brachten. Deze kamer had een aanbeden gebruik, terwijl de belangrijkste godin die daar aanbeden werd, de godin Vritomartis was, de beschermer van vissers die op Kreta aanbaden.
Het Altaar
De volgende kamer is het “Altaar” dat kleiner is in afmetingen (24 × 8.5 × 25). Er zijn aanwijzingen dat deze kamer werd gebruikt voor offers. Er is ook een scheur in de vloer waarin de gelovigen hun offers (olie, bloed, melk) aan de godheid aanboden.
Bijna alle bezoekers die naar de grot komen, stoppen op dit punt met hun tour. Logisch want om verder te gaan moet je speleologische apparatuur gebruiken vanwege het ontoegankelijke terrein. Beneden zijn er andere zalen met een aanbiddingskarakter, zoals de “Hal van Aditos” en de “Hal van Aanbidding”. Deze laatste is een zaal van unieke schoonheid die lijkt op een koepel met een spectaculaire natuurlijke versiering. De “Prayer Hall” volgt en tenslotte gaat een kleine smalle kamer open die de lokale bevolking “Chapel” noemt.
Handig om vooraf te weten
De grot is prima te bereiken met de auto. De laatste paar meters voor de ingang betreft het een onverharde weg.
Er zijn voldoende parkeerplekken aanwezig bij de ingang van de grot op korte loopafstand.
De toegang is gratis.
Het is verstandig om een zaklamp of iets dergelijks mee te nemen wanneer je in de grot verder wilt afdalen.
Wellicht onnodig om te melden maar neem een vestje of iets dergelijks mee, het is behoorlijk fris in de grot.
De bodem van de grot bestaat vooral uit keien en stenen. Verder is het in de grot wat glad. Gepast schoeisel is dan ook aan te raden.