Kreta Griekenland De Minoosstraat, in het oosten van Chania, is doordeweeks een doorgaande straat. Vol geparkeerd met auto’s van gasten van de hotelletjes en van het centrum. Op zaterdag krijgt de straat een metamorfose, een Grieks woord, there you go. Rond vijf uur ’s morgens komen er allemaal pick-uptrucks en bestelauto’s in allerlei staat van roest en deuken. Rond de paar geparkeerde auto’s die door hun eigenaar vergeten zijn weg te halen, wordt in mum van tijd een markt opgebouwd. Allemaal verse groentes, fruit, kruiden en kaas het meeste lokaal. En dan beginnen volgens een strak draaiboek de klanten te komen. Allereerst de oudste bewoners van de buurt. Meestal alleen, de vrouwen bijna allemaal in het zwart en de mannen in pak. Met in de ene hand een stok en in de andere hand een boodschappentas op wieltjes. Met grote precisie worden de tomaten één voor één beoordeeld. Dan de komkommers en daarna de courgetten. De ouderen hebben duidelijk een voorkeur voor kleintjes.
Er wordt veel gepraat, herkend en gelachen. Al snel komt de tweede golf klanten. Dat zijn degenen van middelbare leeftijd, die komen met z’n tweeën. Een strikte rolverdeling, zij zoekt uit en betaalt, hij loopt met de boodschappen, praat en schudt handen. Vrouwen schudden geen handen. Daarna komen de jongeren en de toeristen, de terrasjes zitten dan vol en op de grills liggen heerlijke souvlakies. Het wordt steeds drukker en warmer. Er worden door de marktkooplui veel grappen gemaakt, er wordt hard tegen elkaar gesproken alsof ze de grootste ruzie hebben. Dan komen er een paar clownesk verklede jongeren die muziek maken en liedjes zingen, als beloning hopen ze groente en fruit te krijgen, wat ook gebeurt.
Tegen tweeën gaan er gaten vallen, de één na de andere kraam wordt ingepakt. Eerst nog wordt alles met steekwagentjes weggereden maar al snel komen de trucks en bestelautootjes weer tevoorschijn. Het inpakken van de kraam, de kratten en de overgebleven handel gaat op een bijna wiskundige manier. Alles heeft zijn plaats en alles gebeurt in een strikte volgorde. Vijfentwintig kratjes passen er op een pick-up, de meeste zijn gelukkig leeg. Meestal binnen tien minuten nadat de geldla onder de passagiersstoel is gezet, zijn ze klaar. De eerste auto’s passen precies onder de grote parasols door als ze weggaan. Als er meer ruimte is, komen de hogere wagens. Zonder dat iemand de regie heeft, wordt in recordtempo de markt afgebroken, er lopen mannetjes rond die niets anders doen dan helpen met afbreken, inladen en vastbinden. Ze komen uit Albanië en hebben een moordend tempo. De auto’s staan vaak op elkaar te wachten, een file op de markt. Maar er valt geen onvertogen woord, er wordt niet getoeterd. Iedereen is geduldig, bijna on-Grieks. Dan komt als afsluiting de schoonmaakploeg met vegers en afvalbakken. Maar vlak daarvoor loopt iemand de links en rechts op straat gevallen groente en fruit op te rapen. Het meisje van de vergeten groenten. Tien minuten later staat de straat weer vol auto’s, tot de volgende metamorfose.
Martin Hessing, schrijver van o.a. thrillers op Kreta, kijk op https://www.boekenbestellen.nl/boek/moord-in-agia-marina/9789090323886
Lees hier meer over markten op Kreta.
